Rachunek zysków i strat ─ co to jest?

Rachunek zysków i strat jest ważnym elementem sprawozdania finansowego. Dzięki niemu łatwo można się dowiedzieć, jaki był stan finansowy przedsiębiorstwa w minionym okresie oraz które działania przynoszą najlepsze efekty.

Rachunek zysków i strat to część sprawozdania finansowego stanowiąca skondensowany raport przeprowadzonych w danym okresie (np. w ciągu roku) operacji finansowych. Zestawia się w nim przychody ze wszystkich rodzajów działalności z poniesionymi kosztami. Wynik jest różnicą między nimi, czyli zyskiem albo stratą (brutto). Odwzorowuje on sytuację finansową konkretnej jednostki gospodarczej. Aby uzyskać wynik netto, od wartości brutto trzeba odjąć obciążenia takie jak podatek dochodowy. Do obliczenia rachunku zysków i strat można zastosować metodę porównawczą albo kalkulacyjną. Decyzję podejmuje kierownik przedsiębiorstwa.

Jakie podmioty sporządzają rachunek zysków i strat?

Wykonanie rachunku zysków i strat to obowiązek wielu podmiotów gospodarczych. Sporządzają go między innymi:

• banki,
• mikro- i małe przedsiębiorstwa (opracowują one uproszczony rachunek zysków i strat),
• jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji, między innymi firmy zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych lub te, które nie muszą tego robić, ale dobrowolnie wybrały taką formę, m.in. spółki kapitałowe (np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), osobowe (np. jawne) czy też osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą,
• zakłady ubezpieczeń,
• zakłady reasekuracji,
• podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego oraz wolontariat.

Kto jest odpowiedzialny za złożenie sprawozdania finansowego?

Za przygotowanie rachunku zysków i strat w podmiocie gospodarczym odpowiedzialny jest jego kierownik. Składa on go we właściwym rejestrze sądowym wraz ze sprawozdaniem finansowym.

Zalety sporządzania rachunku zysków i strat

Dzięki rachunkowi zysków i strat da się prześledzić przepływ pieniędzy w jednostce, ponieważ dostarcza on odpowiedzi na wiele kluczowych pytań — a to głównie od ich znajomości zależy efektywne administrowanie przedsiębiorstwem.

Jedne z najważniejszych odpowiedzi dla przedsiębiorcy jakie udzieli rachunek zysków i strat to:

• czy wystąpił zysk, czy też strata,
• które działy generują najwięcej zysku,
• jakie sektory absorbują najwięcej pieniędzy,
• skąd pozyskiwane są pieniądze (z kapitału własnego lub zewnętrznego),
• czy i w jakiej wysokości zaciągnięto kredyty, jaka kwota pozostała do spłacenia.